Τα βιβλία που τελευταίως βρίσκω και που αφορούν στην απώλεια δεν τα συναντώ στο ράφι του βιβλιοπωλείου κάτω από τον τίτλο «πένθος». Τα πετυχαίνω σκορπισμένα σε ράφια διάφορα ή μετά από εισηγήσεις αγαπημένων γνωστών και φίλων που έτυχε να τα διαβάσουν. «Ο Κάφκα και η κούκλα» είναι ένα από αυτά. Βρισκόταν σε μια περίοπτη θέση στο βιβλιοπωλείο ως νέα έκδοση, μα έμοιαζε να μην ανήκει σε κατηγορία. Η εικονογράφησή του μου θύμισε παλιά αναγνωστικά του δημοτικού σχολείου και ο τίτλος του με παρακίνησε να το ξεφυλλίσω. Κάπου είχα διαβάσει αυτήν την ιστορία στο διαδίκτυο, μα δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα ‘φτανε ποτέ στο παιδικό τμήμα ενός βιβλιοπωλείου. Όπως γράφει και η μεταφράστρια του βιβλίου, προλογίζοντάς το, «ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα συναντούσα το όνομα ‘Κάφκα’ σ’ ένα παιδικό βιβλίο…». Κι όμως!
«Το φθινόπωρο του 1923, την ώρα που έκανε περίπατο, ο Φρανς Κάφκα συνάντησε ένα πολύ ταραγμένο κοριτσάκι. Είχε χάσει την κούκλα του και ήταν απαρηγόρητο. Ο Κάφκα είπε ότι η κούκλα δεν είχε χαθεί, αλλά ταξίδευε στον κόσμο και ζούσε θαυμάσιες περιπέτειες! Και για να το καθησυχάσει ακόμα περισσότερο, ο Κάφκα άρχισε να παραδίδει γράμματα στο κοριτσάκι από την κούκλα για μερικές βδομάδες.» (Από το οπισφθόφυλλο του βιβλίου)
…Και κάπως έτσι αρχίζει η ιστορία που στην ουσία της συναποτελείται από τα γράμματα που ο Κάφκα γράφει στο μικρό κορίτσι εκ μέρους της κούκλας της. Δίνει την ευκαιρία για αποχαιρετισμό και τη διαβεβαίωση της παντοτινής αγάπης, περιγράφει στιγμές σημαντικές που συχνά περνούν απαρατήρητες, μιλά για τα ταξίδια στο πριν και στο μετά μας, στο γύρω και στο μέσα μας, πραγματεύεται την απουσία και κλείνει… Κλείνει με λόγια κι αράδες που λιγοστεύουν γράμμα το γράμμα σαν το βάλσαμο σε μια πληγή που σιγά σιγά το απομακρύνεις, για να μάθει να ζει κάνεις και χωρίς την ανάγκη του. Η ζωή παραμένει «ένα περίπλοκο, χαοτικό ταξίδι», μα να που μπορεί να χωρέσει σε λέξεις απλές, όταν προσπαθείς να την περιγράψεις σε ένα παιδί ή στο παιδί που κουβαλάς μέσα σου – για να χωρέσει το αχώρητο και να καταλάβει αυτό που δεν μπορεί να συλλάβει ο νους μας.
Είναι ένα βιβλίο αλλιώτικο, που θα ’λεγε κανείς πως δεν θα μπορούσε να ελκύσει τα παιδιά. Αυτές ήταν οι πρώτες μου σκέψεις ομολογώ. Όμως, το ό,τι δεν μοιάζει με άλλα βιβλία που πραγματεύονται την απώλεια και το πένθος επιτακτικά, είναι αυτό που με κέρδισε. Το συμπεριλαμβάνω στον κατάλογο παιδικών βιβλίων που πραγματεύονται τις έννοιες αυτές και πολύ συνειδητά το συστήνω. Είναι μια ιστορία από το παρελθόν, που εντάσσεται όμορφα στο παρόν. Έχει περάσει, βεβαίως, κι από την έγκριση της 9χρονης κόρης μου, που έχει διαβάσει πιο πολλά παιδικά βιβλία απ’ ό,τι εγώ και την εμπιστεύομαι! Ναι, είναι μια ιστορία που έχει να πει πράγματα στα παιδιά, πολύ περισσότερα από αυτά που μπορεί εσύ κι εγώ να καταλαβαίνουμε διαβάζοντάς το.
Χαρακτηριστικά
Συγγραφή: Larissa Theule
Εικονογράφηση: Rebecca Green
Τίτλος Πρωτότυπου: Kafka and the doll
1η έκδοση: 2021
Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη
Εκδόσεις Διόπτρα (2021)
ISBN 978-960-653-493-5
Προτεινόμενες ηλικίες: 6-9, 9-12
