Η Μαρία Χριστοδούλου είναι συγγραφέας! Είναι μαθήτρια στην Δ΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου, από εκείνες που κάθε εκπαιδευτικός χαίρεται να έχει στην τάξη του/της, γιατί μαζί της η μάθηση γίνεται ευχάριστα και αμφίδρομα. Γράφει με ωριμότητα πρωτόγνωρη για την ηλικία της κι αν δεν την παρακολουθήσει κανείς σε ώρα δράσης να δημιουργεί ιστορίες από το μηδέν, δυσκολεύεται να πιστέψει πως τα γραφόμενά της είναι παιδιού 10χρονου.
13 Δεκεμβρίου 2020
Η συνέντευξη της Μαρίας φιλοξενείται στη σελίδα PoStDeathEducation με αφορμή το βιβλίο της «Με ένα ζευγάρι λευκά φτερά». Όταν, το περασμένο καλοκαίρι, μου έστειλε το κείμενο του βιβλίου η μητέρα της Μαρίας, θεώρησα στην αρχή πως πρόκειται για τη συγγραφή κάποιου ενήλικα. Άρχισα να γράφω στο πλάι σημειώσεις που αφορούσαν τον τρόπο προσέγγισης, ερωτήματα που αφορούσαν, για παράδειγμα, το κοινό στο οποίο απευθύνεται και πώς θα μπορούσε να το προσεγγίσει κανείς ως ένα εκπαιδευτικό εργαλείο στην τάξη. Αναίρεσα κάθε σχολιασμό όταν συνειδητοποίησα πως ήταν μια ιστορία της εννιάχρονης τότε μαθήτριάς μου! Πρόκειται για ένα βιβλίο που πραγματεύεται τον θάνατο ενός παιδιού που πεθαίνει από λευχαιμία και το βίωμα της απώλειας αυτής από την οικογένειά του. Ένα βιβλίο, το οποίο συνδυάζει στοιχεία ρεαλισμού και μαγικού ρεαλισμού, φαντασίας και παιδικής αθωότητας. Ένα βιβλίο γραμμένο με ευαισθησία και ωριμότητα. Συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει κανείς μέσα από τις απαντήσεις της συγγραφέως στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Επειδή γνωρίζω ότι γράφεις… Είναι αυτό το πρώτο σου βιβλίο, το οποίο πρόκειται και να εκδοθεί;
Ναι!
Τι σε ενέπνευσε να γράψεις αυτή την ιστορία;
Ακούω για παιδάκια που πεθαίνουν από καρκίνο στις ειδήσεις… Αυτό με ενέπνευσε. Η ιδέα μου ήρθε χωρίς να έχει συμβεί κάτι συγκεκριμένο.
Μπορεί να σε επηρέασε καθόλου το γεγονός ότι συζητήσαμε τέτοιου είδους θέματα στην τάξη μέσα από άλλα παιδικά βιβλία;
Μπορεί, ναι.
Σκέφτομαι φέτος να βάλω τα παιδιά της τάξης μου να γράψουν μια ιστορία για την απώλεια και το πένθος…
Είναι μια πολύ καλή ιδέα αυτό, ναι!
Νομίζεις ότι θα μπορέσουν να προσεγγίσουν ένα τέτοιο θέμα;
Ναι… Αν τους πεις να σκεφτούν δικές τους ιστορίες, για παράδειγμα αν πέθανε κάποιος παππούς ή κάποια γιαγιά…
Αν πέρσι σας έβαζα να γράψετε μια τέτοια ιστορία στην τάξη, θα σου ερχόταν αυτή η ιστορία που διαβάζουμε στο βιβλίο σου;
Μπορεί όχι ακριβώς αυτή. Κάτι παρόμοιο. Αυτήν την σκέφτηκα μια φορά που παίρναμε βόλτα τον σκύλο μας. Η έμπνευση έρχεται παντού!
Τι θα με συμβούλευες να κάνω ώστε να βοηθήσω τα παιδιά να γράψουν για ένα τέτοιο δύσκολο θέμα όπως είναι ο θάνατος;
Θα βοηθούσε να τους διαβάσεις ένα βιβλίο, όπως το «Λόγια στα κύματα» για παράδειγμα.
Πώς γράφεις μια ιστορία; Διαλέγεις του ήρωες; Ξέρεις από την αρχή το τέλος της ιστορίας;
Γράφεις τους ήρωες, τις ιδέες – τα σημαντικά σημεία. Κι ύστερα τα βάζεις όλα μαζί και βγάζεις την ιστορία. Εγώ σκέφτομαι την αρχή, το τέλος, τους ήρωες και μετά γράφω τα σημαντικά σημεία… Μπορεί και να μην τα γράψω. Τα έχω στο μυαλό μου. Κι έπειτα τα γράφω σε μια κόλα χαρτί όλα με τη σειρά. Με τη σειρά που τους ταιριάζει.
Στη συγκεκριμένη ιστορία, είχες σκεφτεί από την αρχή ότι η Λίζα, η πρωταγωνίστριά σου, θα πεθάνει και θα γίνει άγγελος;
Είχα σκεφτεί ότι θα πεθάνει. Μπορεί όχι από καρκίνο. Αλλά ότι θα πεθάνει αυτό το κορίτσι. Ότι πάντα θα ονειρευόταν να πετάξει και στο τέλος ήταν να πεθάνει.
Φαντάζεσαι δηλαδή αυτόν που πεθαίνει σαν να πετάει…
Ναι, γίνεται άγγελος. Δείτε το εξώφυλλο του βιβλίου…
Όταν γράφεις μια ιστορία απευθύνεσαι σε κάποιους συγκεκριμένα ή απλώς γράφεις την ιστορία;
Τις πιο πολλές φορές απλώς γράφω την ιστορία, αλλά προσπαθώ να περάσω κι ένα μήνυμα μέσα από την ιστορία μου.
Αυτό το συγκεκριμένο παραμύθι απευθύνεται σε παιδιά της ηλικίας σου;
Ναι.
Και ποιο είναι το μήνυμα που θέλησες να περάσεις;
Ότι οι άνθρωποι που πεθαίνουν συνεχίζουν να ’ναι μαζί μας, αρκεί να μην τους ξεχάσουμε ποτέ. Να τους έχουμε πάντα στο μυαλό μας.
Δεν αναφέρεις πόσο χρονών είναι οι ήρωες της ιστορίας σου…
Ο Άρης είναι εννιά χρονών και η Λίζα είναι έξι.
Γράφεις στην ιστορία σου ότι «οι άνθρωποι που πεθαίνουν πάνε ψηλά στον ουρανό» κι αφήνεις να νοηθεί ότι γίνονται άγγελοι. Πιστεύεις ότι οι άνθρωποι που πεθαίνουν πάνε ψηλά στον ουρανό και γίνονται άγγελοι;
Ναι, έτσι πιστεύω.
Ο μπαμπάς στην ιστορία ήξερε ότι «έπρεπε να παραμείνουν δυνατοί». Τι εννοείς με αυτό;
Να πιστεύουν ότι το κοριτσάκι τους θα γίνει καλά. Να έχουν αισιοδοξία.
Κάποιος που παραμένει δυνατός, μπορεί να κλαίει;
Ναι, μπορεί. Αρκεί να μην παραιτηθεί και να πει «εντάξει, εν να πεθάνει». Να πιστέψει ότι θα τα καταφέρει να ζήσει κάποιος που είναι άρρωστος. Να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν… Όχι ότι δεν θα κλάψουν, δεν θα συγκινηθούν, αλλά να πιστέψουν ότι θα τα καταφέρει ο άρρωστος άνθρωπος να γίνει καλά.
Μου άρεσε πολύ ο τρόπος που έβαλες τον Άρη να αντιδρά στην ιστορία σου όταν η αδελφή του είχε πεθάνει. Τι ήθελες να δείξεις με αυτό;
Ήθελα να δείξω ότι, παρόλο που τσακώνονταν – γιατί όλα τ’ αδέλφια μαλώνουν – στεναχωριέται όταν πεθάνει κάποιος. Στεναχωριέσαι όταν πεθάνει αυτός ο κάποιος και πεις «μάλωνα μαζί του, αλλά τώρα πέθανε»… Έτσι.
Στο τέλος της ιστορίας, ο Άρης αφήνει ελεύθερο το καναρίνι… Πώς σκέφτηκες αυτή την ιδέα;
Σκέφτηκα ότι, επειδή τσακώνονταν γι’ αυτό το καναρίνι και του έλεγε η αδελφή του «άστο ελεύθερο» κι αυτός επέμενε «άστο μες το κλουβί»… Τώρα που πέθανε η αδελφή του ήταν τόσο στενοχωρημένος που το άφησε ελεύθερο να πετάξει μαζί της παρέα και να του φύγει η στεναχώρια η μεγάλη. Σκέφτεται ότι η αδελφή του πραγματοποίησε έτσι και το όνειρο της, για να του έρθει λίγο η χαρά – ήταν το όνειρό της ότι ήθελε να πετάξει.
Ο Άρης πίστευε ότι στ’ αλήθεια η αδελφή του έγινε άγγελος;
Ναι, το πίστευε.
Κι ότι το καναρίνι μπορούσε να πάει να την βρει;
Μμμμ… Νομίζω δεν το πίστευε τόσο. Απλά, επειδή ήθελε να το πιστέψει, όμως όχι αληθινά!
Τι ονειρεύεσαι για αυτό το βιβλίο;
Αναμένουμε να εκδοθεί και να το διαθέσουμε προς πώληση με σκοπό όλα τα έσοδα που θα μαζευτούν να γίνουν εισφορά στο σύνδεσμο «Μικροί Ήρωες». Στα παιδάκια με καρκίνο. Γιατί κανένα παιδί δεν πρέπει να πολεμά μόνο του. Έχουμε έρθει σε επαφή με τον συγκεκριμένο σύνδεσμο και είναι πολύ θετικοί σε τέτοιες πρωτοβουλίες.
Η εικονογράφηση έχει ντύσει πολύ όμορφα τα γραφόμενά σου Μαρία.
Την εικονογράφηση έκανε μια φίλη της μαμάς μου, εκπαιδευτικός με πτυχίο καλών τεχνών, η Νικολέτα Γιαννήτσαρου. Είναι από τα πρώτα άτομα που διάβασαν την ιστορία μου και με μεγάλο ενθουσιασμό δέχτηκε να την εικονογραφήσει. Με την ευκαιρία θα ήθελα να της πω ένα μεγάλο ευχαριστώ, γιατί πάντα στηρίζει τις προσπάθειές μου και γιατί οι εικόνες της ομόρφυναν περισσότερο την ιστορία μου.
* Το βιβλίο της Μαρίας βρίσκεται ήδη στο τυπογραφείο για εκτύπωση! Μπορείτε να κάνετε τις παραγγελίες σας στο email [email protected] Θα διατεθεί περιορισμένος αριθμός αντιτύπων. Το κόστος του είναι 3 ευρώ (4 ευρώ για ταχυδρομική αποστολή). Τα καθαρά έσοδα θα διατεθούν στους Μικρούς Ήρωες, όπως ήταν η αρχική ιδέα της Μαρίας. Καλοτάξιδο!
