Ο ελληνικός μύθος λέει πως ο Κυπάρισσος, ένας πανέμορφος νεαρός, συνοδευόταν πάντα από ένα εξημερωμένο ιερό ελάφι τον συνόδευε. Η σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και το ζώο δημιούργησε άρρηκτους δεσμούς, γι’ αυτό και το πένθος του Κυπάρισσου ήταν μεγάλο, όταν ο ίδιος, χωρίς να το θέλει, σκότωσε με το ακόντιό του το ελάφι του. Ζήτησε, λοιπόν, από τους θεούς να πεθάνει, αλλά να κυλούν τα δάκρυά του αιώνια. Έτσι, οι θεοί τον μεταμόρφωσαν σε κυπαρίσσι. Το δέντρο με το σκούρο πράσινο χρώμα έγινε το δέντρο της θλίψης και οι καρποί του τα κρυσταλλωμένα δάκρυα του Κυπάρισσου.
Με τον μύθο αυτό επιλέγει η ισπανικής καταγωγής συγγραφέας Marta Sanmamed να αρχίσει το ομώνυμο βιβλίο της και να ξεδιπλώσει σ’ αυτό τέσσερις ιστορίες αγάπης και απώλειας μεταξύ παιδιών και ζώων:
Της Ειρήνης και του 14χρονου σκύλου της, της Λούσι, που «είχε βγει μόνη της στο πάρκο και μάλλον δε θα επέστρεφε ξανά στο σπίτι», όπως της είπε η μητέρα της. «Και η Ειρήνη έπρεπε να φανεί δυνατή». Κι αυτή, «έκανε πατίνια μέχρι που πονούσαν τα πόδια της, ποδήλατο μέχρι που οι γάμπες της πάθαιναν κράμπα, σκοινάκι, τρέξιμο, τα πάντα… αλλά η Λούσι σε γύρισε».
Του Τζορτζ και αλόγου του Πάντι, που πήγε «ψηλά, στα σύννεφα» και αυτός το περίμενε να κατέβει «κοιτώντας ψηλά τον ουρανό, αλλά τίποτε δεν έγινε».
Της Μόλι και του κούνελού της του Γκας, που «κοιμήθηκε βαθιά, πολύ βαθιά», όπως της είπε ο πατέρας της κι αυτή «περίμενε και περίμενε με τα μάτια ορθάνοικτα, αλλά τίποτα δεν γινόταν».
Και την ιστορία του Ντάνι και της καρδερίνας του Τάνγκο, η οποία «είχε φύγει για ένα μακρινό, πολύ μακρινό ταξίδι» κι ο Ντάνι την «περίμενε στο σταθμό, αλλά τίποτα δε γονόταν».
Εύκολο να αντιληφθεί κανείς την ευστοχία με την οποία το βιβλίο θίγει τη χρήση του μεταφορικού λόγου από τους ενήλικες προς τα παιδιά, προκειμένου να μην αναφέρουν τη λέξη θάνατος ή πέθανε και να τα «προστατέψουν», όπως οι ίδιοι πιστεύουν από την απώλεια και το πένθος τους. Εκείνο φυσικά που επιτυγχάνεται είναι να περιπλέκεται ακόμα περισσότερο το πένθος των παιδιών και η εμπειρία της απώλειας που βιώνουν.
Κι έρχεται το βιβλίο αυτό σε λίγες μόνο γραμμές να αποδομήσει τον φόβο του νεκροταφείου, να τονίσει τη σημασία του μοιράσματος μιας εμπειρίας που εκ των πραγμάτων αφορά την κοινή μοίρα όλων των ανθρώπων στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, από το χθες του μύθου ως το σήμερα, και να θέσει τόσο απλά το σπουδαίο «χάνεται για πάντα ό,τι ξεχνιέται».
Ο μόνος μου προβληματισμός σχετικά με το υπέροχο αυτό βιβλίο είναι το γεγονός ότι εντάσσεται στην παιδική βιβλιοθήκη, ενώ έχω την αίσθηση πως πολλά περισσότερα μπορεί να έχει να πει σε μας τους ενήλικες! Ας μιλήσει όμως στους αυριανούς ενήλικες κι ας εξηγήσει στα παιδιά αυτά για τα οποία τους μπερδεύουμε.
Χαρακτηριστικά
Συγγραφή: Marta Sanmamed
Εικονογράφηση: Sonja Wimmer (Χρυσό μετάλλιο 2015 για το καλύτερο εικονογραφημένο βιβλίο των Independent Publisher Book Awards)
Τίτλος Πρωτότυπου: Cipariso
1η έκδοση: 2014
Εκδόσεις Λιβάνη (2015)
ISBN 978-960-14-2979-3
Προτεινόμενες ηλικίες: 3-6, 6-9, 9-12
